Eski Borçlar Kanunu’nda da yer alan ibraname 6098 sayılı yeni Türk Borçlar Kanunu’nda da yer aldı. Ancak özellikleri daha belirgin ve sınırları çizilmiş şekilde maddeye işlendi. Türk Borçlar Kanunu 420. Maddesi ibranameyi düzenlemektedir.

Bu hükme göre ibraname özellikleri;

Yazılılık Şartı

            İbranameler yazılı düzenlenmek zorundadır bu bir geçerlilik koşuludur.

Düzenlenme Tarihi

            İbraname düzenlenirken sözleşmenin sona ermesinden en az 1 ay sonra ibraname düzenleneceği hükme bağlanmıştır. Uygulamada yaygın olan işçi çıkarken imzalatılan ibranamelerin kanunun yürürlüğe girdiği dönemden sonra bir hükmü kalmamıştır. İşçiye çıkış tarihi itibariyle imzalatılan ibranamenin hükmü yoktur.

Alacağın Belirtilmesi

            Alacak türleri kalem kalem belirtilmeli ve miktarı açıkça yazılmalıdır.

Noksansız Ödeme

            Hak edilme tutarları eksiksiz ödenmelidir. Eksik ödeme halinde ödenen tutar “makbuz” hükmünde sayılacaktır. Tamamen ödenmediği için de işçinin bu alacakları isteme hakkı devam edecektir.

Ödeme Aracı: Banka

            İbranamede yazılı tutarlar banka aracılığıyla ödenmelidir.

Geçerlilik şartı olan 1 ay sonra düzenlemeyi işçi imzalamazsa ne olacak konusu ise tam açıklığa kavuşturulmuş sayılmaz ancak şöyle demek mümkün;

Eğer 1 ay geçtikten sonra işçi ibrayı imzalamazsa ancak ödeme eksiksiz yapıldıysa imzaya gerek kalmayacaktır.

Mücbir sebep veya sair nedenlerle imzalanmadığı konusu var ise; burada bu sürenin değişebileceği ve ertelenmesinin düşünüleceği 1 aylık süreye riayet etmemenin büyük bir hak kaybına yol açmayacağı varsayılabilir.

Bu ödemelerin banka kanalıyla yapılması ve imzalanmaması halinde de hesaba yapılan ödemelerin noter veya iadeli taahhütlü mektup gibi bir araçla gönderilmesi de taraflar arasındaki alacağın ihtilafa yer bırakmadan kapatıldığını göstereceğinden yararlı olacaktır.

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu 420. Madde;

“V. Ceza Koşulu ve İbra

Hizmet sözleşmelerine sadece işçi aleyhine konulan ceza koşulu geçersizdir.

İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması şarttır. Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür.

Hakkın gerçek tutarda ödendiğini ihtiva etmeyen ibra sözleşmeleri veya ibra beyanını muhtevi diğer ödeme belgeleri, içerdikleri miktarla sınırlı olarak makbuz hükmündedir. Bu hâlde dahi, ödemelerin banka aracılığıyla yapılmış olması zorunludur.

İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri, destekten yoksun kalanlar ile işçinin diğer yakınlarının isteyebilecekleri dâhil, hizmet sözleşmesinden doğan bütün tazminat alacaklarına da uygulanır.”