6502 sayılı
yeni Tüketici Kanunu’nda belirtilen ve beklenen yönetmeliklerden biri olan bu
yönetmelik yeni kanun sistematiğine göre düzenlenmiş durumdadır.
28 Haziran
2014 CUMARTESİ
Resmî Gazete
Sayı : 29044
YÖNETMELİK
Gümrük ve
Ticaret Bakanlığından:
FİYAT ETİKETİ
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin amacı; perakende olarak satışa sunulan mal ve hizmetlerin
etiket, tarife ve fiyat listelerinin şekli, içeriği, kullanılması ile indirimli
satışlara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1)
Bu Yönetmelik, tüketicilere sunulan mal ve hizmetlere ilişkin etiket, tarife ve
fiyat listelerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1)
Bu Yönetmelik, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında
Kanunun 54 üncü ve 84 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1)
Bu Yönetmelikte geçen;
a) Açık halde
satılan mal: Önceden paketlenmeksizin, tüketicinin hazır bulunduğu bir ortamda
ölçülerek satılan malı,
b) Bakanlık: Gümrük
ve Ticaret Bakanlığını,
c) Etiket: Bir
malın tüm vergiler dâhil satış fiyatı, birim fiyatı, üretim yeri ile ayırıcı
özellikleri hakkında tüketicileri bilgilendirmek üzere kullanılan çeşitli boyut
ve şekillerdeki fiyat etiketini,
ç) Hizmet: Bir
ücret veya menfaat karşılığında yapılan ya da yapılması taahhüt edilen mal
sağlama dışındaki her türlü tüketici işleminin konusunu,
d) İndirimli
satış: Mevsim değişmeleri, mal stoklarının eritilmesi, işletmenin açılması,
kapanması, devredilmesi, tasfiyesi, işyeri adresi veya faaliyet konusu
değişikliği ve benzeri nedenlerle indirim yapıldığını gösteren bir ibare ile
gerçekleştirilen satışı,
e) Kanun:
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu,
f) Mal:
Alışverişe konu olan; taşınır eşya, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallar ile
elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve
benzeri her türlü gayri maddi malları,
g) Malın birim
fiyatı: Bir malın ticari teamül ile yerleşmiş satış usul ve şekillerine göre
adet, uzunluk, ağırlık, alan veya hacim ölçülerinden biriyle ifade edilen tüm
vergiler dâhil fiyatını,
ğ) Malın
üretim yeri: Malın üretildiği ülkeyi,
h) Satış
fiyatı: Bir malın veya hizmetin satışa sunulduğu tüm vergiler dahil peşin
fiyatını,
ı) Sağlayıcı:
Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla
tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanın adına ya da hesabına hareket eden
gerçek veya tüzel kişiyi,
i) Satıcı:
Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla
tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek
veya tüzel kişiyi,
j) Tarife ve
fiyat listesi: Mal veya hizmetin satış fiyatı hakkında tüketicileri
bilgilendirmek üzere kullanılan listeyi,
k) Tüketici:
Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Etiket
bulundurma zorunluluğu
MADDE 5 – (1)
Perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının
üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde tüketicinin ödeyeceği tüm
vergiler dâhil satış fiyatı ve birim fiyatını gösteren, üretim yeri ve ayırıcı
özelliklerini içeren etiket konulması; etiket konulması mümkün olmayan hâllerde
aynı bilgileri kapsayan listelerin kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde
uygun yerlere asılması zorunludur. Hizmetlerin tarife ve fiyatlarını gösteren
listeler de bu madde hükmüne göre düzenlenerek asılır.
(2) Etiket ve
listelerde aşağıda yer alan hususların bulunması zorunludur:
a) Malın
üretim yeri,
b) Malın
ayırıcı özelliği,
c) Malın tüm
vergiler dâhil satış fiyatı,
ç) Malın birim
fiyatı.
(3) İthal
edilmiş mallara ait etiketlerde; malın üretildiği ülke isminin Türkçe yazılması
zorunludur.
(4) Cam,
naylon, karton, kâğıt ve bunlara benzer maddelerden oluşan kutu, kova, şişe,
kavanoz, poşet, torba ve benzeri ambalajlar içinde tüketiciye satılan malların
etiketlerinde; satış fiyatları ile birim fiyatlarının aynı boyut ve renkte
kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde yazılması zorunludur.
(5) Açık halde
satılan mallara ilişkin etiketlerde satış fiyatı yerine sadece birim fiyatının
yer alması yeterlidir.
(6) Malın
birim fiyatının satış fiyatıyla aynı olması halinde birim fiyatının
belirtilmesine gerek yoktur.
Etiket
zorunluluğu olmayan mallar
MADDE 6 – (1)
Üzerinde veya ambalajında, etikette aranılan hususlar basılı olarak açıkça
yazılı bulunan mallarla, kitap, dergi ve gazete gibi üzerinde fiyatı
belirtilmiş olan mallarda ve arttırma suretiyle veya özel kanunlarına göre
satışı yapılan mallarda etiket bulundurulması zorunlu değildir.
(2) Satış
fiyatı, ulusal veya uluslararası borsa veya benzeri kurum ya da kuruluşlarca ya
da ticari örf ve adetlere göre belirlenen ve uygulanan kıymetli taş veya
madenlerden yapılmış mallarda da etiket ve liste koyma zorunluluğu bulunmamakla
birlikte bu malların cinslerine göre birim satış fiyatları; bu Yönetmelik
hükümlerine aykırı olmamak üzere, satışa arz edildikleri işyerinin uygun bir
yerinde kolaylıkla görülebilir ve okunabilir bir şekilde gösterilir. Bu satış
fiyatlarına işçilik bedelinin dahil olup olmadığı ayrıca belirtilir.
Etiketin
konuluş biçimi ve yeri
MADDE 7 – (1)
Perakende olarak satışa arz edilen mallara konulması zorunlu olan etiketler;
malın niteliğine, malın satışa sunulduğu yerin büyüklüğüne, ticari usul ve
adetlere göre malın veya aynı nitelikteki mal gruplarının veya raflarının
üzerine konulmak, dikilmek, zımbalanmak, yapıştırılmak, bunlara herhangi bir
bağ ile tutturulmak veya asılmak suretiyle kullanılır.
Tarife ve
fiyat listesi
MADDE 8 – (1)
Hizmetlerin özelliğine ve tüketiciye sunuluş biçimine göre, tarife ve fiyat
listelerine ilişkin belge, levha, pano ve benzerleri, hizmetin sunulduğu
işyerinde, tüketiciler tarafından kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde
asılır, takılır veya konulur.
(2) Tarife ve
fiyat listesinde gösterilen fiyatların dışında; servis ücreti veya herhangi bir
isim altında başka bir ücret alınması halinde, bunun tarife ve fiyat listesinde
gösterilmesi zorunludur.
Etiket, tarife
ve fiyat listelerinin biçim ve kapsamı
MADDE 9 – (1)
Etiketlerin üzerindeki rakam ve harflerin; okunabilir, düzgün, eksiksiz,
gerçeğe uygun, yeterli büyüklükte ve başka rakam, kelime ve işaretlerle
karışıklığa sebebiyet vermeyecek şekilde olması, yanıltıcı ve aldatıcı bilgiler
içermemesi zorunludur. Etiketlerin tüketiciler tarafından kolaylıkla
görülebilecek, okunabilecek ve hangi mala ait olduğu açıkça belli olacak
şekilde konulması gerekir.
(2) Tarife ve
fiyatları, meslek kuruluşları veya mevzuatına göre bu konuda yetkili bulunan
kurum ya da kuruluşlarca belirlenen hizmetlere ilişkin tarife ve fiyat
listelerini içeren belge, levha, pano ve benzerleri, bu Yönetmelik hükümlerine
aykırı olmamak kaydıyla ilgili kurum ve kuruluşlarca belirli tip ve ebatta
hazırlanabilir.
(3) Yurt
dışında ifa edilmesi öngörülen paket tur ve eğitim hizmetleri ile yurt dışına
yönelik ulaşım ve konaklama hizmetlerinin fiyat listeleri hariç olmak üzere,
etiket ve listelerde satış fiyatlarının; ‘Türk Lirası’, ‘TL’ veya ‘ ’ simgesi
şeklinde yazılması zorunludur.
(4) Bakanlık,
gerektiğinde etiket, tarife ve fiyat listelerinin, şekil, boyut, cinsleri ile
benzeri hususları tespit ve ilan eder.
Malın veya
hizmetin satış fiyatı
MADDE 10 – (1)
Malın satış fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici
lehine olan fiyat uygulanır.
(2) Bir malın
veya hizmetin miktar, sayı, ebat ve benzeri farklı birimlerden satışı yapıldığı
takdirde, her birime uygulanan fiyatlar, etiketlerde, tarife ve fiyat
listelerinde ayrı ayrı gösterilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
İndirimli
satışlar
MADDE 11 – (1)
İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetin indirimli satış fiyatı,
indirimden önceki fiyatı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde
gösterilir. İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetin indirimden önceki
fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı satıcı veya sağlayıcıya
aittir. Yapılan indirimin miktarı veya oranı hesaplanırken indirimli satış
fiyatından bir önceki satış fiyatı esas alınır.
(2) Fiyat
indirimine giren mal veya hizmetin etiket, tarife ve fiyat listelerinde, bu
Yönetmeliğe göre yer alması gereken hususlara ek olarak, indirimli satış
fiyatının, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak üzere malın veya hizmetin
indirim öncesi satış fiyatıyla birlikte ve aynı büyüklükte gösterilmesi
zorunludur.
(3) Bir
işletmenin, açılması, devredilmesi, işyeri adresi veya faaliyet konusu
değişikliği nedeniyle yapacağı indirimli satışların süresi üç ayı, 13/1/2011
tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre tasfiye durumunda
ise altı ayı geçemez.
Toptan ve
perakende satışların birlikte yapıldığı durumlar
MADDE 12 – (1)
Toptan ve perakende satışların birlikte yapıldığı yerlerde, perakende satışlar
hakkında bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Denetim
MADDE 13 – (1)
Bakanlık, belediyeler ve ilgili odalar bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması
ve izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle görevlidir. Bu Yönetmeliğe aykırı
uygulamaların tespit edilmesi halinde, tespit edilen aykırılık, gereği yapılmak
üzere aykırı uygulamayı yapanın merkezinin bulunduğu valiliğe gönderilir.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 14 – (1)
13/6/2003 tarihli ve 25137 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Etiket, Tarife ve
Fiyat Listeleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 15 – (1)
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16 – (1)
Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.