6502 sayılı yeni Tüketici
Kanunu’nda belirtilen ve beklenen yönetmeliklerden biri olan bu yönetmelik yeni
kanun sistematiğine göre düzenlenmiş durumdadır.
13 Haziran
2014 CUMA
Sayı : 29029
Resmî Gazete
YÖNETMELİK
Gümrük ve
Ticaret Bakanlığından:
SATIŞ SONRASI
HİZMETLER YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam,
Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin amacı; ekli listede yer alan malların kullanım ömürleri, azami
tamir süreleri ile satış sonrası montaj, bakım ve onarım hizmetlerine ilişkin
usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1)
Bu Yönetmelik, üretici veya ithalatçıların satış sonrası montaj, bakım ve
onarım hizmetlerini vermek zorunda oldukları, ekli listede yer alan mallar ile
herhangi bir üretici veya ithalatçıya bağlı olmaksızın faaliyette bulunan
servis istasyonları tarafından yürütülen hizmetleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1)
Bu Yönetmelik, 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında
Kanunun 58 inci ve 84 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1)
Bu Yönetmelikte geçen;
a) Azami tamir
süresi: Bu Yönetmeliğe ekli listede yer alan her mal grubu için tespit edilen
süreleri,
b) Bakanlık:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
c) Genel
Müdürlük: Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğünü,
ç) İl
Müdürlüğü: Bakanlık ticaret il müdürlüklerini,
d) İş günü:
Ulusal, resmî ve dini bayram günleri ile yılbaşı, 1 Mayıs ve pazar günleri
dışındaki çalışma günlerini,
e) İthalatçı: Kamu
tüzel kişileri de dâhil olmak üzere, bu Yönetmeliğe ekli listedeki malları
ticari veya mesleki amaçlarla ithal ederek satım, kira, finansal kiralama veya
benzeri bir yolla piyasaya süren gerçek veya tüzel kişiyi,
f) Kanun:
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu,
g) Kullanım
ömrü: Malın, tüketiciye teslim tarihinden başlayan ve bu Yönetmeliğe ekli
listede yer alan her mal grubu için tespit edilen süreleri,
ğ) Mal:
Alışverişe konu olan taşınır eşyalardan, Bakanlıkça tespit ve ilan edilen,
satış sonrası hizmet istenecekürünler listesinde yer alan malı,
h) Özel
servis: Herhangi bir üretici veya ithalatçıya bağlı olmaksızın faaliyette
bulunan servis istasyonlarını,
ı) Satıcı:
Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla
tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek
veya tüzel kişiyi,
i) Satış
sonrası hizmet yeterlilik belgesi: Yurt içinde üretilen veya ithal edilen
mallar ile ilgili olarak, Bakanlıkça tespit ve ilan edilen kullanım ömrü
süresince üretici veya ithalatçılar tarafından verilmesi zorunlu montaj, bakım
ve onarım hizmetleri için, yeterli teknik kadro, takım, teçhizat bulunduğunu
gösteren ve firmanın unvanı ile merkez adresine göre düzenlenen belgeyi,
j) Servis
istasyonu: Yetkili servis istasyonları ile özel servisleri,
k) Tüketici:
Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
l) Üretici:
Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere, bu Yönetmeliğe ekli listedeki malları
üretenler ile mal üzerine markasını, unvanını veya herhangi bir ayırt edici
işaretini koyarak kendisini üretici olarak gösteren gerçek veya tüzel kişiyi,
m) Yetkili
servis istasyonu: Üretici veya ithalatçıların ürettikleri veya ithal ettikleri
mallar için; kullanım ömürleri süresince satış sonrası montaj, bakım ve onarım
hizmetlerini yürütmek üzere, kendileri tarafından veya aralarındaki sözleşme
uyarınca, bu amaçla yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan
ya da kurulmuş bulunan tesisleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Servis
İstasyonları ve Servis Hizmetleri ile İlgili Esaslar
Yetkili servis
istasyonlarının kuruluşu
MADDE 5 – (1)
Üretici veya ithalatçılar, ekli listede yer alan her mal grubu için belirtilen
kullanım ömrüsüresince, satış sonrası hizmetleri sağlamak üzere yine ekli listede
tespit edilen yer, sayı ve özellikte yetkili servis istasyonunu, yeterli teknik
kadroya sahip şekilde kurmak zorundadır.
(2) Üretici
veya ithalatçılar, yetkili servis istasyonlarını kendileri kurabileceği gibi
verilen hizmetlerden sorumlu olmak şartıyla kurulu bulunan servis
istasyonlarından veya servis organizasyonlarından da faydalanabilir.
Başvuru ve
izin
MADDE 6 – (1)
Üretici veya ithalatçıların, ekli listede yer alan mallar için Bakanlıkça
onaylı satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi alması zorunludur. Bu
Yönetmeliğin ekli listesinde yer alan ancak servis istasyonu gerekmeyen mallar
için satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi düzenlenmez.
(2) Satış
sonrası hizmet yeterlilik belgesine yönelik başvurular, Bakanlığın internet
sayfasında, elektronik imza ile yapılır ve elektronik imza ile onaylanır.
(3) Başvuru
ile ilgili hususlar Bakanlığın internet sayfasında ilan edilir.
(4) Başvuru
üzerine Genel Müdürlükçe, Kanun ve bu Yönetmeliğe uygunluk açısından gerekli
incelemeler yapılarak yeterli görülenlere satış sonrası hizmet yeterlilik
belgesi verilir.
(5) Genel
Müdürlük, başvuruları değerlendirirken gerek duyması halinde tüketicilerin
sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla; belgelendirme
yapılacak ürünle ilgili olarak, gerekli incelemeleri yapmaya veya yaptırmaya
yetkili olup, daha önce onaylanmış kuruluşlardan alınacak raporları ve ürünle
ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen belgeleri de
dikkate alabilir.
Satış sonrası
hizmet yeterlilik belgesi geçerlilik süresi ve diğer işlemler
MADDE 7 – (1)
Satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi geçerlilik süresi iki yıldır. Süresi
dolan belgeler için yeniden başvuru yapılır.
(2) Satış
sonrası hizmetleri yeterlilik belgelerine yönelik; unvan, adres, servis
istasyonu, kapsam değişikliği ve benzeri müracaatlar sırasında istenecek bilgi
ve belgeler Genel Müdürlükçe ayrıca belirlenerek Bakanlığın internet sayfasında
ilan edilir.
(3) Yetkili
servis istasyonu değişikliklerinin, üretici veya ithalatçı tarafından on beş
gün içerisinde Bakanlığa bildirilmesi zorunludur.
Satış sonrası
hizmet yeterlilik belgesinin iptali
MADDE 8 – (1)
Bu Yönetmeliğe aykırı uygulamaların tespiti ve bununla ilgili olarak Genel
Müdürlüğün yazılıuyarısına rağmen verilen süre içerisinde durumun düzeltilmemesi
halinde, üretici veya ithalatçının satış sonrası hizmet yeterlilik belgesi
iptal edilir.
Yetkili servis
istasyonlarının özellikleri ve sayısı
MADDE 9 – (1)
Yetkili servis istasyonlarının; hizmet konularına göre Bakanlık veya
görevlendireceği başka bir kurum veya kuruluş tarafından belirlenen düzenleme
veya standartlarda belirtilen özellikleri taşıması gerekir.
(2) Üretilen
veya ithal edilen malın; özelliği, kullanım amacı ve yeri ile satış miktarı
dikkate alınarak bu Yönetmelik eki listede tespit ve ilan edilen yetkili servis
istasyonlarının sayıları ve bunlarda aranacak özellikler, gerektiğinde ilgili
kurum ve kuruluşların da görüşü alınarak, Genel Müdürlük tarafından belirlenir
veya değiştirilir.
(3) Yetkili
servis istasyonlarının kuruluşu ile ilgili müracaatlar sırasında istenecek
bilgi ve belgeler Genel Müdürlükçe ayrıca belirlenir ve Bakanlığın internet
sayfasında ilan edilir.
(4) Yetkili
servis istasyonlarının kontrolü Genel Müdürlüğün veya ilgili İl Müdürlüğünün
görevlendireceği personel ya da Bakanlık tarafından yetki verilen kurum veya
kuruluşlar tarafından yapılır. Yeterli bulunan yetkili servis istasyonlarıiçin,
bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu gösteren belge düzenlenir.
Servis
istasyonlarının sorumlulukları
MADDE 10 – (1)
Tüketicinin bulunduğu yerde yetkili servis istasyonunun olmaması halinde satış
sonrasıhizmetlerin verilmesinden, tüketiciye en yakın yerdeki yetkili servis
istasyonu sorumludur.
(2) Tüketiciye
en yakın yerdeki yetkili servis istasyonunda satış sonrası hizmet verilmesinin
mümkün olmamasıdurumunda; malın firma merkezine ya da diğer bir yetkili servis
istasyonuna ulaştırılması ve geri gönderilmesi ile ilgili olarak tüketiciden
nakliye, posta, kargo veya benzeri herhangi bir ulaşım gideri talep edilemez.
(3) Servis
istasyonlarının, bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen hususları içeren
belgeleri düzenlemesi ve bunların birer nüshasını tüketicilere vermesi
zorunludur.
(4) Kullanım
ömrü süresince malın yetkili servis istasyonlarındaki bakım ve onarım süresi
azami tamir süresini geçemez. Bu süre, garanti süresi içerisinde mala ilişkin
arızanın yetkili servis istasyonuna veya satıcıya bildirimi tarihinde, garanti
süresi dışında ise malın yetkili servis istasyonuna teslim tarihinden itibaren
başlar. Tüketici arıza bildirimini; telefon, faks, e-posta, iadeli taahhütlü
mektup ve benzeri bir yolla yapabilir. Uyuşmazlık halinde bildirime ilişkin
ispat yükümlülüğütüketiciye aittir.
(5) Malın
tamirinin tamamlandığı tarih tüketiciye telefon, kısa mesaj, faks, e-posta,
iadeli taahhütlü mektup ve benzeri bir yolla bildirilir. Uyuşmazlık halinde
bildirime ilişkin ispat yükümlülüğü yetkili servis istasyonuna aittir.
(6) Malın
garanti süresi dışında, servis istasyonları tarafından verilen montaj, bakım ve
onarım hizmetiyle ilgili olarak, bir yıl içerisinde aynı arızanın tekrarı
halinde tüketiciden herhangi bir isim altında ücret istenemez. Tüketicinin
malıkullanım kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanmasından kaynaklanan
arızalar bu fıkra kapsamı dışındadır.
(7) Malın
garanti süresi dışında, garanti belgesi ile satılması zorunlu olmayan bir
parçasının servis istasyonu tarafından değiştirilmesi veya satılması durumunda,
değişen veya satılan parça için altı aydan aşağı olmamak üzere bir garanti
süresi verilir.
Servis
istasyonlarınca düzenlenecek belgeler
MADDE 11 – (1)
Servis istasyonlarının, kendilerine kargo ile gönderilen arızalı mallar hariç
olmak üzere, kendilerine teslim edilen veya kendileri tarafından teslim alınan
arızalı mallar ile ilgili olarak malın teslim alındığına dair aşağıdaki
bilgileri içeren bir belge düzenlemesi zorunludur:
a) Malı teslim
edenin adı, soyadı ve imzası,
b) Malı teslim
alanın adı, soyadı ve imzası,
c) Tüketicinin
mala ilişkin şikayet ve talepleri,
ç) Malın
cinsi, markası ve modeli,
d) Garanti
kapsamı içindeki malların arızasının on iş günü içerisinde giderilmemesi
halinde üretici veya ithalatçının; malın tamiri tamamlanıncaya kadar,
tüketiciye benzer özelliklere sahip başka bir malın verileceğine dair bilgi,
e) Malın
teslim veya arızanın bildirim tarihi.
(2) Servis
istasyonlarının, tüketicilere teslim edilen mallarla ilgili olarak aşağıdaki
bilgileri içeren servis fişini tekemmül ettirmesi ve tüketicilere vermesi
zorunludur:
a) Servis
istasyonunun unvan, adres, telefon, faks ve diğer erişim bilgileri,
b) Malın
tüketiciye teslim tarihi,
c) Malın
arızasına ve yapılan işlemlere ilişkin bilgi,
ç) Garanti
kapsamı dışında ise ücreti,
d) Servis
istasyonu yetkilisinin imzası,
e) Bu
Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde yer alan, servis istasyonlarının
sorumluluklarını gösterir hususlar,
f) Kargo ile
teslim alınan ürünler haricinde, tüketicinin adı, soyadı, adresi ve telefonu
ile imzası.
(3) Bu
maddenin birinci fıkrasının (d) bendindeki bilgilerin özel servisler tarafından
düzenlenen belgelerde yer alması zorunlu değildir.
(4) 13/6/2014
tarihli ve 29029 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Garanti Belgesi
Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve 11 inci
maddesinin ikinci fıkrası uyarınca düzenlenmesi öngörülen raporlarda yer alacak
hususların servis fişinde belirtilmesi halinde ayrıca rapor düzenlenmeyebilir.
Yedek parça ve
fiyat listesi
MADDE 12 – (1)
Üretici veya ithalatçılar, tüketicilerin talebi üzerine yedek parça satışından
kaçınamazlar.
(2) Servis
istasyonlarının, yedek parça fiyat listesini, tüketicilerin görebileceği bir
yere asması veya katalog halinde ya da elektronik ortamda tüketiciye göstermesi
zorunludur.
Değiştirilen
parçanın iadesi
MADDE 13 – (1)
Yetkili servis istasyonlarının, bakım ve onarımını yaptıkları mallara ait
değiştirilen yedek parçaları; garanti süresi içerisinde tüketiciye göstermesi,
garanti süresi dışında ise 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu
hükümleri saklı kalmak üzere iade etmesi zorunludur.
Üretici,
ithalatçı ve satıcının sorumluluğu
MADDE 14 – (1)
Üretici veya ithalatçılar, yetkili servis istasyonlarının ayrı bir tüzel
kişiliği olsa dahi, satış sonrasıhizmetlerin sağlanmasından ve yürütülmesinden
yetkili servis istasyonları ile birlikte müteselsilen sorumludur.
(2) Satış
sonrası hizmetler, malın niteliğine göre kullanıldığı yerlerde de sağlanabilir.
(3) Bu
Yönetmeliğe ekli listede belirlenen sayıda yetkili servis istasyonu kurmasına
rağmen, her coğrafi bölgede servisi bulunmayan üretici veya ithalatçılar; malın
kullanım ömrü süresince, servis istasyonu sayıları her coğrafi bölgede en az 1,
toplam 7 servis istasyonu sayısına ulaşıncaya kadar malın bakım ve onarımıyla
ilgili olarak tüketicilerden nakliye, posta, kargo veya servis elemanlarının
ulaşım gideri gibi herhangi bir ilave ücret talep edemezler.
(4) Malın
garanti süresi içerisinde yetkili servis istasyonuna veya satıcıya tesliminden
itibaren arızasının on iş günüiçerisinde giderilememesi halinde, üretici veya
ithalatçının; malın tamiri tamamlanıncaya kadar, benzer özelliklere sahip başka
bir malı tüketicinin kullanımına tahsis etmesi zorunludur. Benzer özelliklere
sahip başka bir malın tüketici tarafından istenmemesi halinde üretici veya
ithalatçılar bu yükümlülükten kurtulur. Buna ilişkin ispat yükümlülüğü üretici
veya ithalatçıya aittir.
(5)
İthalatçının herhangi bir şekilde ticari faaliyetinin sona ermesi hâlinde mala
ilişkin bakım ve onarım hizmetlerinin sunulmasından garanti süresi boyunca
satıcı, üretici ve yeni ithalatçı müteselsilen sorumludur. Garanti süresi
bittikten sonra ise kullanım ömrü süresince bakım ve onarım hizmetlerini
üretici veya yeni ithalatçının sunması zorunludur.
(6) Üretici
veya ithalatçılar; satış sonrası hizmetlerin ilgili mevzuat hükümlerine göre
yürütülmesini sağlamak, yetkili servis istasyonlarının çalışmalarını izlemek,
kontrol etmek ve görülen eksiklikleri gidermekle yükümlüdür.
(7) Garanti
süresi içerisinde arızalı malın satıcıya teslim edilmesi halinde satıcının,
teslim edilen arızalı mallar ile ilgili olarak malın teslim alındığına dair bir
belge düzenlemesi zorunludur. Bu belgede
Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasındaki hususlar yer alır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son
Hükümler
Muafiyet
MADDE 15 – (1)
Ticari amaç dışında yalnızca kendi kullanımından doğan ihtiyaçları için üretim
veya ithalat yapan kişi veya kuruluşlar ile tüketicilerin özel siparişleri
doğrultusunda üretilen veya ithal edilen mallara ilişkin olarak bu Yönetmelik
hükümleri uygulanmaz.
Bilgi veya
belgelerin saklanması
MADDE 16 – (1)
Bu Yönetmelikte düzenlenmesi öngörülen her bir işleme ilişkin bilgi veya
belgelerin üç yıl boyunca saklanması zorunludur.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 17 – (1)
14/6/2003 tarihli ve 25138 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sanayi Mallarının
Satış SonrasıHizmetleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçiş hükmü
GEÇİCİ MADDE 1
– (1) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce onaylanan satış sonrası hizmet
yeterlilik belgeleri onay tarihinden itibaren iki yıl geçerlidir.
Yürürlük
MADDE 18 – (1)
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 19 – (1)
Bu Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür