Limited şirketlerin sona erme halleri Türk Ticaret Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Limited şirket;
Şirket sözleşmesinde öngörülen sona erme sebeplerinden
birinin gerçekleşmesiyle
Genel kurul kararı ile
İflasın açılması ile.
Kanunda öngörülen diğer sona erme hâllerinde sona
erer.
Uzun süreden beri şirketin kanunen gerekli organlarından biri mevcut
değilse veya genel kurul toplanamıyorsa, ortaklardan veya şirket
alacaklılarından biri şirketin feshini isteyebilir. Bu istem üzerine asliye
ticaret mahkemesi, şirket müdürlerini dinleyerek şirketin, durumunu Kanuna
uygun hâle getirmesi için bir süre belirler. Mahkemenin belirlediği süre içinde
söz konusu durum düzeltilmezse mahkeme şirketin feshine karar verir.
Haklı sebeplerin varlığı halinde her ortak mahkemeden şirketin feshini
isteyebilir. Mahkeme, istem yerine, davacı ortağa payının gerçek değerinin
ödenmesine ve davacı ortağın şirketten çıkarılmasına veya duruma uygun düşen ve
kabul edilebilir diğer bir çözüme hükmedebilir.
Haklı sebep kavramı, her somut olayın özelliklerine göre değişen kavramdır.
Bu nedenle, mahkeme her somut olayda olayın özelliklerine göre haklı sebep
kavramının içini doldurmalıdır. Türk Ticaret Kanunu hâkime geniş takdir yetkisi
tanınmıştır. TTK m. 636/III hükmünde düzenlenen yetki, haklı sebebin varlığının
takdiri ve uyuşmazlığı gidermeye elverişli çözümün tespiti ve uygulanması
olarak iki temel alana sahiptir. Bu kapsamda öncelikle hakim, haklı sebep
olduğu iddia edilen olayın, şirketin feshini gerektirecek nitelikte olup
olmadığını takdir edecektir.
Türk Ticaret Kanununun 636. maddesinin III. fıkrasının 2. cümlesi
gereğince, mahkeme haklı sebeple fesih talebi yerine, davacı ortağa payının
gerçek değerinin ödenmesine ve davacı ortağın şirketten çıkarılmasına veya
duruma uygun düşen ve kabul edilebilir diğer bir çözüme hükmedebilir. Mahkeme
sebebi haklı bulsa bile, fesih kararı vermek zorunda değildir. Şirketin feshini
haklı kılan sebeplerin varlığına rağmen, şirketi feshetmek yerine, fesih
talebinde bulunan ortak veya ortakların şirketten çıkarılmalarına veya diğer
çözümlere karar verebilir.
İLGİLİ KANUN HÜKÜMLERİ
TÜRK TİCARET
KANUNU
MADDE 636- (1) Limited şirket aşağıdaki hâllerde sona erer:
a) Şirket sözleşmesinde öngörülen sona erme
sebeplerinden birinin gerçekleşmesiyle.
b) Genel kurul kararı ile.
c) İflasın açılması ile.
d) Kanunda öngörülen diğer sona erme hâllerinde.
(2) Uzun süreden beri şirketin kanunen gerekli organlarından biri
mevcut değilse veya genel kurul toplanamıyorsa, ortaklardan veya şirket
alacaklılarından birinin şirketin feshini istemesi üzerine şirket merkezinin
bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesi, müdürleri dinleyerek şirketin,
durumunu Kanuna uygun hâle getirmesi için bir süre belirler, buna rağmen durum
düzeltilmezse, şirketin feshine karar verir.
(3) Haklı sebeplerin varlığında, her ortak mahkemeden şirketin feshini
isteyebilir. Mahkeme, istem yerine, davacı ortağa payının gerçek değerinin
ödenmesine ve davacı ortağın şirketten çıkarılmasına veya duruma uygun düşen ve
kabul edilebilir diğer bir çözüme hükmedebilir.
(4) Fesih davası açıldığında mahkeme taraflardan birinin istemi
üzerine gerekli önlemleri alabilir.
(5) Sona ermenin sonuçlarına anonim şirketlere
ilişkin hükümler uygulanır.