VERGİ YARGILAMASINDA TEMEL SÜRELER
Özet
Vergi Hukuku şekle sıkı sıkıya bağlı
bir hukuk dalı olduğu için, temel bir usul konusu olan süreler vergi hukukunda
kritik önem taşır. Vergi yargılamasında dava, itiraz, temyiz gibi bazı temel
süreler geçirilmeleri durumunda de hak düşümüne neden olan, mükelleflerin
öncelikle bilmeleri gereken sürelerdir. Bu sirkülerimizde, özellikle vergi
yargılamasında hak düşümüne neden olan bazı temel sürelere değindik.
Anahtar Kelimeler
Vergi
Yargılamasında Süreler, Zamanaşımı, Dava Süresi, İtiraz Süresi, Temyiz Süresi,
Hak Düşürücü Süre
Vergi
Davalarında Genel Dava Açma Süresi 30 Gündür
Vergi Hukuku’na
ilişkin süreler; Vergi Usul Kanunu (VUK), İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK)
ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (AATUHK) başta olmak üzere
birçok farklı kanunda yer almaktadır.
Vergi yargılamasında
herhangi bir hak kaybı yaşamamak için genel sürelerin yanı sıra her bir işlemin
ilgili kanunda yer alan süreyle ilgili usul hükümlerine titizlikle uyularak
hareket edilmelidir. Şüphesiz bilinmesi gereken en temel süre, vergi/ceza ihbarnamelerine
karşı Vergi Mahkemelerinde dava açma süresinin 30 gün olduğudur.
İhbarnameye karşı
doğrudan dava açmak yerine (tarhiyat sonrası) uzlaşmaya başvurulması ama
uzlaşmanın vaki olmaması durumunda, dava açma süresinin hesabında ihbarnamenin
tebliğ tarihinden itibaren kaç gün içinde uzlaşmaya başvurulduğu önem taşır.
İhbarnamenin muhatabı, uzlaşmaya tebliğden itibaren 15 günden az bir süre
içinde başvurmuş ise, 30 günlük dava süresinin kalan günleri içinde dava
açabilir. Diğer bir deyişle, uzlaşmaya ihbarnamenin tebliğinden itibaren 5 gün
içinde başvurulmuş ise, uzlaşmanın vaki olmaması durumunda bakiye 25 gün içinde
dava açılabilir. Eğer uzlaşmaya, ihbarnamenin tebliğinden itibaren 15 günden
daha sonra başvurulmuş ise, uzlaşmanın vaki olmaması halinde dava açma süresi
15 güne uzar. Yukarıdaki örnekteki kişi uzlaşmaya ihbarnamenin tebliğinden
itibaren 20. Günde başvurmuş ise dava açma süresi bakiye 10 günden 15 güne
uzar. Bu düzenlemelere göre; (tarhiyat sonrası) uzlaşmaya müracaat hallerinde
dava açma süresi uzlaşmanın sonrasında her hâlükârda 15 günden aşağı olamaz.
Tarhiyat öncesi
uzlaşmada durum daha farklıdır: Tarhiyat öncesi uzlaşmanın vaki olmaması
halinde ihbarname beklenir, ihbarnamenin tebellüğünden itibaren 30 gün içinde
doğrudan dava açılabilir.
Ödeme
Emrine, İhtiyati Hacze, İstihkak
İddialarına Karşı Dava/İtiraz/Cevap Süreleri 30 Değil 7 Gündür
AATUHK süreleri genel
dava/itiraz sürelerinden farklı ve daha kısadır. Bu Kanunda yer alan en önemli
dava ödeme emrine karşı açılacak iptal davası olup süre 30 değil 7 gündür.
Benzer şekilde, istihkak iddiasına cevap, ihtiyati hacze itiraz (dava) süreleri
de 7 gündür. Haciz işlemine karşı açılacak iptal davasında ise süre 30 gündür.
Vergi
Yargılamasında Temel Süreler
Vergi davalarında
genel dava açma süresi 30 gün olduğu gibi, cevaba cevap verme süresi,
itiraz/temyiz süresi de 30 gündür. Karar düzeltme süresi 15 gündür.
Yürütmenin
durdurulması yönünde verilen bir karara itiraz için süre 7 gündür.
Görülmekte olan bir davaya
katılma talebinde bulunmak, davayı ihbar etmek, bir davanın bağlantılı olduğunu
iddia etmek ya da dava görülürken yürütmenin durdurulması yönünde ara karar
verilmesini talep etmek, dava hakkında karar verilene kadar mümkündür.
Mahkemenin bilirkişi
seçimine 3 gün içinde itiraz edilebilir. Bir bilirkişi raporuna ise Danıştay’a
göre 1 hafta içerisinde itiraz edilebilir.
İşlemden
kaldırılmasına karar verilen bir dava için 1 yıl içerisinde yeniden işleme
konulması için başvuruda bulunulabilir, aksi takdirde o dava hiç açılmamış
kabul edilir.
Mahkemenin
görevsizlik kararı üzerine davacı davasını 30 gün içerisinde görevli mahkemede açabilir.
Bir yargılamanın
yenilenmesi talebinde bulunmak için, yargılamanın yenilenmesi nedenlerine göre
talepte bulunma süreleri 60 gün, 1 yıl ve 10 yıl olarak değişmektedir.
İdari
İtiraz Sürecinde Süreler
Vergi usulünde, 5
yıllık tarh zamanaşımı içerisinde düzeltme talep edilebilir. Düzeltme ve
şikâyet (idari itiraz) başvurularından olumlu netice alınamaması durumunda, şikâyet
başvurusunun yazılı reddi halinde bu yazılı redden itibaren, 60 gün süre ile
sessiz kalınması halinde oluşan zımni red durumunda 60 günün bitiminden
itibaren 30 gün içinde Vergi Mahkemesinde dava açılması gerekir.
Sürelere riayet edilmemesi
nedeniyle süre aşımından reddedilen vergi davası sayısı azımsanamayacak
sayıdadır. Mükelleflerin davalarını takip ederken sürelere azami riayet
etmeleri menfaatleri icabıdır.
Detaylı bilgi için:
Çetinkaya Hukuk Bürosu| www.cetinkaya.av.tr | clo@cetinkaya.av.tr | Tel: +90 212 212 99 55 | Fax: +90 212 212 79 71
Mecidiye Cad. Cevher Apt. No: 3/6 Mecidiyeköy 34387 Şişli - İstanbul
Av. Oğuz ÇETİNKAYA | oguzcetinkaya@cetinkaya.av.tr |
İndir