Hırsızlık suçu “Malvarlığına Karşı Suçlar” bölümünde yer almaktadır. Hırsızlık suçuna Türk Ceza Kanunu’nun 141. İle 147. maddeleri arasında yer verilmiştir.

Bu suça ilişkin verilecek ceza; “zilyetlik” ve “mülkiyet” hakları kavramlarını korumaktadır.

Hırsızlık; başkasına ait “taşınır” malın rıza dışında ele geçirilmesi demektir. Taşınır mal ise; malvarlığı haklarını oluşturan, bir değere sahip olan, fiziki olarak varlığı olan bir malı belirtmektedir. Hırsızlığın konusunu oluşturan taşınır malın başkasına ait olması gerekmektedir. Ancak sağlanan yarar, kişinin kendisine veya bir başkasına yönelik olabilmektedir. Türk Ceza Kanunu 30. Maddesinde de belirtilen “hata” başlıklı maddesi de dikkate alındığında kanuni tanımdaki maddi unsurları bilmeyen kimse kasten hareket etmiş olmayacağından, hırsızlık suçunun da taksirle işlenemeyeceği de düşünüldüğünde taksirle hırsızlık durumunda fail cezalandırılamaz.

Ekonomik değer taşıyan sıvı veya gaz halindeki maddeler de hırsızlık suçuna konu olabilmektedir. Nitelikli hırsızlık hükümleri içerisinde sayılmaktadır.

Türk Ceza Kanunu 141. Madde ve devamında yer alan hırsızlık suçuna ilişkin verilecek ceza 1 ile 3 yıl arasıdır. 142. Maddede zikredilen nitelikli hırsızlık 4 fıkra halinde düzenlenmiştir.

İlki; kamu kurum ve kuruluşları veya ibadethanede, kilitlenmek suretiyle bırakılmış eşyada, halkın yararlandığı ulaşım aracında, bir afet veya felaketi önleyecek eşya üzerinde, adet veya kullanımından dolayı açıkta bırakılan eşya üzerinde işlendiğinde suça ilişkin verilecek ceza 2 ile 5 yıl arası olmaktadır.

Bunun yanında; “Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak, elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle, doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak, haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak suretiyle, bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle, tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak, barınak yerlerinde, sürüde veya açık yerlerde bulunan büyük veya küçükbaş hayvan hakkında, işlenmesi hâlinde, üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Suçun, bu fıkranın (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karşı işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranına kadar artırılır.”

Bir diğer nitelikli halde ise; “Suçun, sıvı veya gaz hâlindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi halinde, beş yıldan on iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bu fiilin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılır ve on bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.”

Hırsızlık suçu takibi şikâyete bağlı bir suçtur ancak; “Hırsızlık suçunun işlenmesi amacıyla konut dokunulmazlığının ihlâli veya mala zarar verme suçunun işlenmesi halinde, bu suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için şikâyet aranmaz.”

Suç gece vakti işlendiğinde de ceza 1/3 oranında artırılmaktadır.

Suçun nitelikli hallerinin yanında cezayı azaltan haller de bulunmaktadır. Şöyle ki; “paydaş veya elbirliği ile malik olunan mal üzerinde, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla, işlenmesi halinde, şikâyet üzerine, fail hakkında iki aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.” Aynı şekilde, malın değerinin az olması, kullanma hırsızlığı, zorunluluk halleri de cezayı azaltan haller içerisinde yer almaktadır.

T.C. Anayasası’nda hırsızlık suçuna özgü bir düzenleme olmamakla birlikte, mülkiyet hakkı önemli bir yer arz etmektedir. Hırsızlık suçunun konusu da mülkiyeti koruduğundan anayasal düzende böyle bir koruma sağladığı söylenebilir.

Bu bölümün sonunda ortak hükümler niteliğinde düzenlemeler vardır. Bunlar; Şahsi Cezasızlık Sebepleri veya Cezada İndirim Yapılmasını Gerektirir Şahsi Sebepler, Etkin Pişmanlık ve Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanmasıdır. Buna göre;

“Şahsi Cezasızlık Sebebi Veya Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebep

Madde 167 - Yağma ve nitelikli yağma hariç, bu bölümde yer alan suçların; Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin, üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlığın, aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin, zararına olarak işlenmesi halinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz. Bu suçların, haklarında ayrılık kararı verilmiş olan eşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamayan kardeşlerden birinin, aynı konutta beraber yaşamakta olan amca, dayı, hala, teyze, yeğen veya ikinci derecede kayın hısımlarının zararına olarak işlenmesi halinde; ilgili akraba hakkında şikâyet üzerine verilecek ceza, yarısı oranında indirilir.”

Aradaki bağa istinaden cezanın indirilmesi veya cezanın azaltılması öngörülmüş bir yapı burada mevcuttur.

“Etkin Pişmanlık

Madde 168 – Hırsızlık, mala zarar verme, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, hileli iflâs, taksirli iflâs suçları tamamlandıktan sonra ve fakat bu nedenle hakkında kovuşturma başlamadan önce, failin, azmettirenin veya yardım edenin bizzat pişmanlık göstererek mağdurun uğradığı zararı aynen geri verme veya tazmin suretiyle tamamen gidermesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisine kadarı indirilir. Etkin pişmanlığın kovuşturma başladıktan sonra ve fakat hüküm verilmezden önce gösterilmesi halinde, verilecek cezanın yarısına kadarı indirilir.”

Fiilin icra aşaması bittikten ve sonuçlandıktan sonra failin yaşadığı pişmanlık üzerine kullanılan bir kurum olan etkin pişmanlık halinde verilecek ceza indirilmektedir.

“Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması

Madde 169 - Hırsızlık, güveni kötüye kullanma ve dolandırıcılık suçlarının işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.”

Hırsızlık suçu; temel hâli re'sen kovuşturulan, nitelikli hallerinin takibi, soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı bir suçtur.