Zimmet suçu “Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar” bölümünde yer almaktadır. Zimmet suçuna Türk Ceza Kanunu’nun 247. Maddesinde yer verilmiştir.

Bu suça ilişkin verilecek ceza; “kamu idaresine olan güven”, “millete ve devlete olan güven” kavramlarını korumaktadır.

Kanun maddesinde görevi nedeniyle tevdi edilen mal dediğine, burada mal kavramını taşınır ve taşınmaz olarak tüm mallar olarak anlamalıyız. Yani bunun misli ya da misi olmayan bir mal olmasına gerek yoktur. Suç vasfı için ekonomik bir değer taşıyor olmasının gerekli olduğunu savunabiliriz. Bu suçun konusu kamu görevlisine görevi nedeniyle tevdi edilmek olduğuna göre, kamu görevlisine “görevi sebebiyle” verilmiş olmalıdır. Yani metinden çıkaracağımız sonuç icbar veya ikna yoluyla değil, salt görev sebebiyle bu malın verilmiş olmasıdır.

Zimmet suçunun hükümlerinde açıkça kamu görevlisi yazdığı için bu suç bir özgü suçtur ve kamu görevlisi kişi tarafından işlenebilir. Mağduru ise devlettir, yani burada kamu görevlisine malını görevi yüzünden tevdi eden şahıs mağdur değil devlet mağdur durumundadır.

Türk Ceza Kanunu 247. Maddede; kamu görevlisine “koruma ve gözetme” görevlerine aykırı hareketi suçu oluşturur diyerek bu iki görevin bir arada yürütülmesi gerektiğine işaret etmiştir. Ancak zimmet fiilinde kendisi “veya” başkası hesabına malın geçirilmesini suç açısından yeterli saymıştır. Burada kendisi veya başkası durumu seçimlik bir haldir, yani ikisinden herhangi biri fiilde varsa suç oluşmuştur. Bu suça ilişkin verilecek ceza 5 yıl ile 12 yıl arasıdır. Nitelikli halleri de düzenlenmiştir. Şöyle ki; Türk Ceza Kanunu 247/2-3; “Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Zimmet suçunun, malın geçici bir süre kullanıldıktan sonra iade edilmek üzere işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilebilir.”

Türk Ceza Kanunu 248. Madde Etkin Pişmanlık hallerini düzenlemiştir. Buna göre; “Soruşturma başlamadan önce, zimmete geçirilen malın aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi indirilir. Kovuşturma başlamadan önce, gönüllü olarak, zimmete geçirilen malın aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın yarısı indirilir. Etkin pişmanlığın hükümden önce gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilir.”

Yukarıda da bahsettiğimiz üzere malın değerinin azlığı suçu oluşturmama veya daha az cezayı gerektiren bir hal olabilmektedir. Şöyle ki Türk Ceza Kanunu 249. Madde uyarınca; “Zimmet suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilir.”

Zimmet ve İrtikâp suçuna özel şekilde; Türk Ceza Kanunu 251. Maddede Denetim Görevinin İhmali başlıklı bir hüküm kurulmuştur. Bu hükme göre; “Zimmet veya irtikâp suçunun işlenmesine kasten göz yuman denetimle yükümlü kamu görevlisi, işlenen suçun müşterek faili olarak sorumlu tutulur. Denetim görevini ihmal ederek, zimmet veya irtikâp suçunun işlenmesine imkân sağlayan kamu görevlisi, üç aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”